શું તમે પોંગલ ની માહિતી નિબંધ શોધી રહ્યાં છો ? તો તમે બિલકુલ સાચા સ્થાને આવ્યા છો! આ આર્ટીકલમાં અમે સરસ મજાનો પોંગલ પર નિબંધ ગુજરાતી રજુ કર્યો છે અને છેલ્લે Pongal Nibandh in Gujaratiની PDF પણ Download કરી શકશો.
પ્રસ્તાવના :-
પોંગલનો અર્થ સંપૂર્ણ છે, આ દિવસે લોકોના ઘર સુખ અને સંપત્તિથી ભરાઈ જાય છે. પોંગલ એ ખેડૂતોનો તહેવાર છે. પોંગલ તહેવાર મુખ્યત્વે દક્ષિણ ભારતમાં ઉજવવામાં આવે છે. આ તહેવાર ચાર દિવસ સુધી ઉજવવામાં આવે છે. આ ચાર દિવસીય ઉત્સવ એ દેવતાઓને સમર્પિત છે જેઓ કૃષિ સાથે સંકળાયેલા છે.
પોંગલ ઉત્સવના દિવસે ભગવાન સૂર્ય ભગવાનને ભોજન અર્પણ કરવા માટે જે પ્રસાદ બનાવવામાં આવે છે તેને પોંગલ કહેવામાં આવે છે, તેથી તેનું નામ પોંગલ પડ્યું. પોંગલનો તહેવાર તમિલનાડુમાં લણણીની ઉજવણી માટે ઉજવવામાં આવે છે. ખાસ કરીને તે એક ખેતીનો તહેવાર છે, તે જાન્યુઆરી મહિનાના મધ્યમાં ઉજવવામાં આવે છે. સારા પાકને કારણે લોકો આ તહેવારની ઉજવણી કરે છે. આમાં ચારેય દિવસોનું પોતપોતાનું મહત્વ છે.
પોંગલનો ઈતિહાસ :-
પોંગલ એ તમિલનાડુનો પ્રાચીન તહેવાર છે જે હરિયાળી અને સમૃદ્ધિને સમર્પિત છે.પોંગલ તહેવારના દિવસે ભગવાન સૂર્ય ભગવાનની પૂજા કરવામાં આવે છે અને અર્પણ કરવામાં આવે છે. ભગવાનને જે પ્રસાદ ચઢાવવામાં આવે છે તેને પોંગલ કહેવામાં આવે છે. આ કારણથી આ તહેવારનું નામ પોંગલ પડ્યું.
પોંગલનો ઈતિહાસ 200 થી 300 એડી સુધીનો શોધી શકાય છે. જોકે પૌગલને દ્રવિડિયન લણણીના તહેવાર તરીકે ઉજવવામાં આવે છે. આ તહેવારનો ઉલ્લેખ સંસ્કૃતના પુરાણોમાં પણ જોવા મળે છે. પોંગલ તહેવાર સાથે કેટલીક પૌરાણિક કથાઓ જોડાયેલી છે. પોંગલ સાથે સંબંધિત બે વાર્તાઓ છે.
એક દંતકથા અનુસાર, એકવાર ભગવાન શિવે તેના બળદને મનુષ્યોને એક સંદેશ આપવા માટે સ્વર્ગમાંથી પૃથ્વી પર જવા કહ્યું. ભગવાન શિવે કહ્યું કે તેણે દરરોજ તેલ સ્નાન કરવું જોઈએ અને મહિનામાં એકવાર ભોજન કરવું જોઈએ. પરંતુ બળદ એ ભગવાન શિવના આદેશથી વિપરીત લોકોને સંદેશો આપ્યો.
બળદ એ લોકોને કહ્યું કે તેઓ એક દિવસ તેલથી સ્નાન કરે અને રોજ ભોજન કરે. બળદ ની આ ભૂલથી ભગવાન શિવ ખૂબ ગુસ્સે થયા. અને તેણે બળદને શાપ આપ્યો. બળદને પૃથ્વી પર કાયમ માટે રહેવા માટે કૈલાસમાંથી દેશનિકાલ કરવામાં આવ્યો હતો.
તેઓએ ખેડૂતોને વધુ ખોરાકનું ઉત્પાદન કરવામાં મદદ કરવી પડશે. આ રીતે આ દિવસ પશુઓ સાથે સંબંધિત છે. તેવી જ રીતે, આ દિવસની બીજી દંતકથા છે જે ભગવાન કૃષ્ણ અને ભગવાન ઇન્દ્ર સાથે જોડાયેલી છે. જ્યારે ભગવાન કૃષ્ણ નાના હતા, ત્યારે તેમણે ભગવાન ઇન્દ્રને પાઠ ભણાવવાનું નક્કી કર્યું કારણ કે તેઓ દેવતાઓના રાજા બની ગયા હતા, તેથી તેમને ગર્વ હતો.
ભગવાન શ્રી કૃષ્ણએ તેમના ગામના લોકોને કહ્યું કે ભગવાન ઈન્દ્રની પૂજા ન કરવા જણાવ્યું હતું. આ કારણે ભગવાન ઈન્દ્ર ખૂબ જ ગુસ્સે થયા. તેઓ વાદળો તોફાન કરે છે વાદળોને એકત્ર કરવા મોકલ્યા અને ત્રણ દિવસ સુધી સતત વરસાદ કર્યો. આ તોફાન સમગ્ર દ્વારકામાં તબાહી મચી ગઈ હતી.
તે સમયે ભગવાન શ્રી કૃષ્ણએ તમામ લોકોની રક્ષા માટે ગોવર્ધન પર્વતને પોતાની નાની આંગળી પર ઉપાડ્યો હતો. તે સમયે ઈન્દ્રને પોતાની ભૂલનો અહેસાસ થયો અને તેને ભગવાન કૃષ્ણની શક્તિ સમજાઈ. ભગવાન શ્રી કૃષ્ણએ વિશ્વકર્માને દ્વારકામાં ફરી વસવાટ કરવા કહ્યું અને ગોવાળો તેમની ગાયો સાથે ફરીથી ખેતી કરવા લાગ્યા.
હાર્વેસ્ટ ફેસ્ટિવલ :-
પોંગલ એ લણણીનો તહેવાર છે જે જાન્યુઆરીના મધ્યમાં આવે છે. તમિલનાડુના લોકોનો આ મુખ્ય તહેવાર છે. ગ્રામીણ તમિલનાડુમાં મોસમ લોકો વ્યસ્ત બની જાય છે. પુરૂષો, મહિલાઓ અને બાળકો ખેતરમાં આવીને તમામ ખેતરોમાં પાક રોપશે.
કારણ કે ભગવાનને ચોખા ચઢાવવામાં આવે છે, તે રસોડામાં, આંગણામાં અથવા ખુલ્લી જગ્યામાં પણ રાંધવામાં આવે છે, ભગવાનને જોવા માટે કે લોકોએ તેમને કેટલો ઉત્સાહ આપ્યો છે. જ્યાં ડાંગર ઉગે છે તે વિસ્તાર લીલા સમુદ્રના મોજા જેવો દેખાય છે. આ જોઈને ખેડૂતનું દિલ ખુશીથી ભરાઈ જાય છે. આવો નજારો તમિલનાડુના લોકોના મનને કમજોર કરૅ છે.
પોંગલ કેવી રીતે ઉજવવામાં આવે છે?
પોંગલનો તહેવાર એક દિવસ માટે નહીં પરંતુ ચાર દિવસ માટે ઉજવવામાં આવે છે. આ તહેવારને હિન્દુ ધર્મના વાર્ષિક તહેવારોમાંનો એક ગણવામાં આવે છે. તેનું મહત્વ એ હકીકતમાં રહેલું છે કે આ દિવસે લણણી માટે પુષ્કળ હવામાન માટે ભગવાનનો આભાર માનવામાં આવે છે.
પોંગલ તમિલ શબ્દ પરથી આવ્યો છે જેનો અર્થ થાય છે ઉકાળો. આ ફેસ્ટિવલનું આયોજન જાન્યુઆરીથી ફેબ્રુઆરી વચ્ચે કરવામાં આવે છે. આ સિઝનમાં વિવિધ પ્રકારના અનાજનું ઉત્પાદન થાય છે જેમ કે ચોખા, શેરડી, હળદર વગેરે પરંતુ આ સિવાય તમિલનાડુમાં રસોઈ માટે જરૂરી એવા પાકની કાપણી કરવામાં આવે છે.
તમિલ કેલેન્ડર મુજબ પોંગલ માટે જાન્યુઆરી મહિનાનો મધ્ય ભાગ વર્ષના સૌથી મહત્વપૂર્ણ તમિલનાડુનો આ તહેવાર 14-15 જાન્યુઆરીએ ઉજવવામાં આવે છે. આ તહેવાર માનવજાતને ઋતુચક્ર સાથે યોગ્ય રીતે સંતુષ્ટ કરવાનો પ્રસાદનો તહેવાર છે. પરંપરાગત રીતે, આ મહિનામાં ઘણા લગ્નો છે. આ પરંપરા તે લોકો માટે ખેતીનું આયોજન કરવા માટે છે જેઓ ખેતી સાથે સંબંધિત છે.
પોંગલના ચાર દિવસ :-
પોંગલ એ ચાર દિવસનો તહેવાર છે. પોંગલ તહેવારના આ ચાર દિવસ ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે. પહેલો દિવસ ભોગી પોંગલ, બીજો દિવસ સૂર્ય પોંગલ, ત્રીજો દિવસ મુથુ પોંગલ અને ચોથો દિવસ કનુમ પોંગલ છે.
પોંગલનો પ્રથમ દિવસ ભોગી પોંગલ છે. આ દિવસે 2 લોકો પોતાના ઘરમાં માટીના વાસણો પર કુમકુમ અને સ્વસ્તિક લગાવે છે. આ દિવસે ઘરના દરેક ખૂણામાં સ્વચ્છતા કરવામાં આવે છે. પોંગલ તહેવારના પ્રથમ દિવસે ભગવાન ઇન્દ્રની પૂજા કરવામાં આવે છે કારણ કે ભગવાન ઇન્દ્રને વાદળોના શાસક કહેવામાં આવે છે અને તે વરસાદ લાવે છે.
જો તમને સારો પાક જોઈતો હોય તો વરસાદ હોવો ખૂબ જ જરૂરી છે. પાકની પુષ્કળતા માટે ભગવાન ઈન્દ્રને શ્રદ્ધાંજલિ આપવામાં આવે છે. આ દિવસે અન્ય ધાર્મિક વિધિ મનાવવામાં આવે છે જેને ભોગી માંતાલુ તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે. સારા પાકને કારણે ખેડૂતો આનંદથી ભગવાન ઈન્દ્રજીની પૂજા કરે છે અને તેમનો આભાર માને છે.
ભગવાનને તેમના પર આશીર્વાદ આપવા માટે પૂજે છે જેથી તેમના ઘર અને દેશમાં સંપત્તિ અને સુખ સમૃદ્ધિ હોય. આ દિવસે ઘરના બેકાર ગાયના છાણ અને લાકડા વડે સામગ્રીને બાળવામાં આવે છે. આ અગ્નિની આસપાસ છોકરીઓ ભગવાન માટે નૃત્ય કરે છે અને ગીતો ગાય છે.
પોંગલનો બીજો દિવસઃ પોંગલનો બીજો દિવસ સૂર્ય છે. સૂર્ય બીજા દિવસે, ઘરનો સૌથી મોટો સભ્ય સૂર્ય ભગવાનની અગ્નિનો ચાહક બને છે. આ દિવસે પૂજા કે કૃત્રિમ પૂજાનું કામ થાય છે અન્ય દૈવી પદાર્થો સાથે સૂર્ય ભગવાનને અર્પણ કરવામાં આવે છે.
માટીના વાસણમાં ચોખા અને પાણી ઉમેરીને પોંગલ બનાવવામાં આવે છે. આ રીતે રાંધેલા ચોખાને પોંગલ કહેવામાં આવે છે. સૂર્ય પોંગલના દિવસે, લોકો પરંપરાગત વસ્ત્રો અને પ્રતીકો પહેરે છે. સૂર્ય પોંગલના દિવસે, લોકો કોલમ બનાવે છે, તે એક શુભ સંકેત છે.
સવારે વહેલા સ્નાન કર્યા પછી સફેદ ચૂનાના પાવડર સાથે કોલમ ઘરે બનાવવામાં આવે છે. આ રીતે રાંધેલા ચોખાથી ભગવાન સૂર્યની પૂજા કરવામાં આવે છે. સૂર્ય ભગવાનને પ્રાર્થના કરવામાં આવે છે કે તેઓ હંમેશા તમારા પર તેમના આશીર્વાદ વરસાવે.
આ દિવસે એક રસપ્રદ વિધિ પણ કરવામાં આવે છે જ્યાં પતિ-પત્ની પૂજા માટે ઉપયોગમાં લેવાતા વાસણો વહેંચે છે. ગામડાઓમાં પૌગલ ઉત્સવ સમાન ભક્તિભાવથી ઉજવવામાં આવે છે. ધાર્મિક વિધિના ભાગ રૂપે, વાસણની આસપાસ હળદરનો છોડ બાંધવામાં આવે છે જેમાં ચોખા ઉકાળવામાં આવે છે.
પોંગલનો ત્રીજો દિવસ: મટ્ટુ પોંગલ એ પોંગલનો ત્રીજો દિવસ છે. પોંગલના દિવસે માતા ગાયની વિશેષ પૂજા-અર્ચના કરવામાં આવે છે. આ દિવસે ગાયને શણગારવામાં આવે છે, ગાયના ગળામાં ઘંટ બાંધવામાં આવે છે અને ફૂલોના હાર બાંધવામાં આવે છે, ત્યારબાદ ગાયની પૂજા કરવામાં આવે છે.
ઢોરની ઘંટડીનો અવાજ ગ્રામજનોને આકર્ષે છે અને લોકો તેમના ઢોરને એકબીજાની વચ્ચે ચલાવે છે. ગાયને ખેડૂત માટે ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ માનવામાં આવે છે. તે ગાય છે જે ખેડૂતને દૂધ અને ખાતર આપે છે. આ દિવસે ગાયને પોંગલ ખવડાવવામાં આવે છે અને ગાય સિવાય અન્ય પ્રાણીઓનું પણ સન્માન કરવામાં આવે છે.
કારણ કે પશુઓ દરેક ક્ષણે ખેડૂતને સાથ આપે છે. પશુઓ ખેડૂતને પાકને સિંચાઈથી લઈને પાક કાપવામાં મદદ કરે છે. પશુઓ ખેડૂતને તેના સુખ-દુઃખમાં સાથ આપે છે, તેથી જ હિંદુ ધર્મમાં પણ પ્રાણીઓની પૂજા કરવામાં આવે છે. મટ્ટુ પોંગલના દિવસે ગામડાઓમાં દરેક ખેડૂત પોતાની ગાય અને બળદની પૂજા કરે છે.
મટ્ટુ પોંગલના દિવસનું બીજું મહત્વ છે. આ દિવસે તમામ મહિલાઓ પોતાના ભાઈઓના સારા જીવનની કામના કરે છે. આ દિવસે ઘરોમાં સ્વાદિષ્ટ મીઠાઈઓ બનાવવામાં આવે છે અને ભેટ તરીકે આપવામાં આવે છે.
પોંગલનો ચોથો દિવસ: પોંગલનો ચોથો દિવસ કનુમ પોંગલ છે. આ દિવસે તમામ લોકો અને સભ્યો સાથે રહે છે અને સાથે મળીને ભોજન કરે છે. આ દિવસે હળદરના પાન ધોઈને ભોજન પીરસવામાં આવે છે અને ખાસ કરીને તેના પર મીઠાઈ, ચોખા, શેરડી, સોપારી પીરસવામાં આવે છે.
આ દિવસે લોકો તેમના વડીલોના આશીર્વાદ લે છે અને તેમના નાનાને પ્રેમ અને ભેટ આપે છે. આ દિવસ ખૂબ જ આનંદ સાથે ઉજવવામાં આવે છે. આ દિવસે મહિલાઓ ચૂનાના પત્થર અને તેલથી તેમના ભાઈઓની આરતી કરે છે અને તેમના ઉજ્જવળ ભવિષ્યની કામના કરે છે.
પોંગલના આકર્ષણો :-
પોંગલ તહેવાર દક્ષિણ ભારતમાં ખૂબ જ ઉત્સાહ સાથે ઉજવવામાં આવે છે. આ દિવસે લોકો પોતાના ઘરને શણગારે છે. આ દિવસે બળદની લડાઈનું આયોજન કરવામાં આવે છે જે ખૂબ પ્રખ્યાત છે.
રાત્રે, લોકો સમૂહ ભોજનનું આયોજન કરે છે અને એકબીજાને શુભેચ્છા પાઠવે છે. સમૃદ્ધ વર્ષ માટે શુભેચ્છાઓ. આ દિવસે લણણી અને જીવનમાં લોકો પ્રકાશ માટે ભગવાન સૂર્યનો આભાર વ્યક્ત કરે છે.